Seleccionar una pagina

Far servir Lo Diari - Idèa #2 : lo nisador

Los darrièrs articles

Malhana-París e retorn

"Notre capitale, c'est Paris », escriu Mistral dins una letra a l'amic Roumieux en mai de 59, au moment dau "succès" de Mirèio. E "La province sera toujours ridicule", ja en mars, a Adoufe Dumas, l'òme que l'a introduch dins los meitans literaris parisencs. Vaquí qu'es clar : sens París, degun auria jamai sabut que Mirèio èra un chap d'òbra e Mistral un autor geniau.

  • Cabussar dins Lou Pouèmo dóu Rose

    Cabussar dins Lou Pouèmo dóu Rose

    De Mistral, Lou Pouèmo dóu Rose es sovent estat vist coma l'òbra majora de l'autor de Mirèio. Mirèio (1859) demòra lo poèma esbleugissent dei començaments, que tant faguèt per la glòria de son autor. Lou Pouèmo dóu Rose (1897) es l'aprefondiment e lo despassament de l'itinerari a se finir de l'escrivan.

  • 3 Questions A… Henri Maquet, sus Calendau

    3 Questions A… Henri Maquet, sus Calendau

    Calendau es una òbra màger dau repertòri mistralenc, l'epopèia fantastica d'un pescaire d'anchòias amorós d'una princessa. Aquesta aventura, Henri Maquet la s'aproprièt fa quauqueis annadas. Li avèm pausat 3 questionetas per ben sasir la poténcia dau poèma e sa sensibilitat d'artista per una istòria originala.

  • Dau desir e de son compliment : encaminament psiquanalitic en cò de Mistral

    Dau desir e de son compliment : encaminament psiquanalitic en cò de Mistral

    Lei poèmas mistralencs son de tot trevats per la poténcia dau desir coma energia fondamentala de l'esperit, çò que, mai tard, Freud nommarà per libido, e qu'es pas unicament sexuala. Freud ? Justament : lo jove metge austriac fuguèt un temps estudiant en cò de Jean-Martin Charcot que restava au pròche d'una de sei practicas e un de seis amics, Anfós Daudet, que se rescontrèron mai d'un còp dins de seradas privadas...

  • Mistral e la Prima dels pòbles

    Mistral e la Prima dels pòbles

    De contunh e pendent tota sa vida, Robèrt Lafont alargava lo camp de sas reflexions. Òme jove, se veguèt en primièr poèta e escrivan occitan (e se definiriá tota sa vida coma tal), mas quand comprenguèt (lèu) que per una vida sense problèmas de la lenga e cultura occitanas caliá de condicions extèrnas acceptablas, comencèt de se trachar de questions socialas, e mai que mai de la construccion politica de França.

  • Mistral l’egrègi lexicografe

    Mistral l’egrègi lexicografe

    Se tot lo monde coneis lo Mistral poèta, e mai en fòra de Provença, n'es pas lo cas per son òbra lexicografica, lo monumentau Lou Tresor dóu Felibrige (LTDF), que de Lengadocians tròp nombrós n'an pas manco dins sa bibliotèca (!), se contentant eternament de sa palla còpia redusida (e de còps matrassada) qu'es lo diccionari d'Alibèrt que lo copièt sens jamai o dire e tot lo rabaissant. Pasmens, sens lo diccionari de Mistral, i auriá ges de diccionaris contemporanèus, lo mieu comprés. Tornem a Cesar çò sieu…

Las categorias

  • Tot
  • Literatura
  • Musica
  • Audiovisual
  • Lenga e Societat
  • Arts e espectacle
  • Mèdias
  • Espòrt
  • Tècno&Web
  • Jovent

Mistral o l’emancipacion

Una nuech de balèti au barri de la Plana, centre vila de Marselha, lo mitic grope Gacha Empega fasiá ressonar la cançon dau « galerian » e lo temps s'èra arrestat. Escotavi, boca badanta, la melodia montar dins l'aire espés de la ciutat sensa manco saupre qu'èra un poèma de Frédéric Mistral : « Soulòmi », extrach de sa peça de teatre La Rèino Jano, un tèxte que met en scèna una chorma de galerians embarrats dins lo ventre dau batèu.

  • FM Curriculum

    FM Curriculum

    Vèn de naisser, sa maire ié cònta, ié canta lo sòm-sòm tot en cambiant sei banèus, es son rei. - Quau es mòrt ? Joan dau pòrc. Quau lo plora ? Lo rei Mora. Quau lo ritz ? La perdritz. Frederic Mistral, tot pichòt, aganta la rasqueta e sei gènts lo menan an'una fònt ben coneguda per lo garir.

  • Malhana-París e retorn

    Malhana-París e retorn

    "Notre capitale, c'est Paris », escriu Mistral dins una letra a l'amic Roumieux en mai de 59, au moment dau "succès" de Mirèio. E "La province sera toujours ridicule", ja en mars, a Adoufe Dumas, l'òme que l'a introduch dins los meitans literaris parisencs. Vaquí qu'es clar : sens París, degun auria jamai sabut que Mirèio èra un chap d'òbra e Mistral un autor geniau.

  • Cabussar dins Lou Pouèmo dóu Rose

    Cabussar dins Lou Pouèmo dóu Rose

    De Mistral, Lou Pouèmo dóu Rose es sovent estat vist coma l'òbra majora de l'autor de Mirèio. Mirèio (1859) demòra lo poèma esbleugissent dei començaments, que tant faguèt per la glòria de son autor. Lou Pouèmo dóu Rose (1897) es l'aprefondiment e lo despassament de l'itinerari a se finir de l'escrivan.

  • Mirèio, una chata auçada en glòria

    Mirèio, una chata auçada en glòria

    Cadun a poscut legir au mens una òbra de Frederic Mistral e Mirèio tot primier. Grand poèma d'amor entre la chata de quinze ans, enfant unenca d'un pelòt de la tèrra e Vincèn lo panieraire, un pauc vaganari, rampelin e tot biais sensa lo sòu. Poèma romantic d'amor malurós, coma se deu en aqueu sègle XIX.

  • 3 Questions A… Henri Maquet, sus Calendau

    3 Questions A… Henri Maquet, sus Calendau

    Calendau es una òbra màger dau repertòri mistralenc, l'epopèia fantastica d'un pescaire d'anchòias amorós d'una princessa. Aquesta aventura, Henri Maquet la s'aproprièt fa quauqueis annadas. Li avèm pausat 3 questionetas per ben sasir la poténcia dau poèma e sa sensibilitat d'artista per una istòria originala.

3 Questions A… Henri Maquet, sus Calendau

Calendau es una òbra màger dau repertòri mistralenc, l'epopèia fantastica d'un pescaire d'anchòias amorós d'una princessa. Aquesta aventura, Henri Maquet la s'aproprièt fa quauqueis annadas. Li avèm pausat 3 questionetas per ben sasir la poténcia dau poèma e sa sensibilitat d'artista per una istòria originala.

Occiclopedia

Pendent que cantan los ausèths, los escolans d'Occitània - qui cantan dilhèu tanben - que s'esclareishen la votz entà parlar a la camèra. Los telespectators d'ÒCtele que coneishen dejà los petits aventurèrs de Navèra Aquitània mercés a l'emission Descobr'Aquí, mes adara los joens sapients de la region Occitània qu'an enfin la lor emission tanben : Occiclopedia.

L’aucèl-lum

Per la filosofia classica, lo privilègi acordat a la rason exclutz de fait los vivents que ne semblan desprovesits. Existís pasmens un zòo imaginari dels filosòfes, ont l’aucèl a tota sa plaça.

  • Ressègasonsainas (Edito del Diari n°79)

    Ressègasonsainas (Edito del Diari n°79)

    A quin moment un Ominid d'aurelha mai segura que sos congenères tustèt dos calhaus en se disent "macarèl, aquò tinda plan, anam poder montar un grop" ? Qual·a, puslèu que de far prangièra o de profeitar d'una vida tròp corta, trauquèt l'òssa del rèn del dinnar per estuflar dedins e trobèt aquò polit ? Cossí se sonava aquel (dangierós) personatge que lo primièr vegèt una cabra guimbar gaujosament pels pastencs e comencèt de s'imaginar l'escanar, la despolhar, vissar de tudèls dins tot çò que semblava, de prèp o de luènh, a un trauc, e i bufar coma s'aquò foguèsse çò pus natural del monde ? A aquelas questions portarem pas – e es benlèu pecat – responsa dins aqueste Diari. Çaquelà, aprèp mai d'un numèro a barjacar de la musica un còp qu'es faita, tornarem montar a la font del son per parlar de cossí se fa, justament, aquela musica.

  • Deu costat de Germont

    Deu costat de Germont

    D'ací quauques mes, que poderatz arretrobar un filme pro esperat sus ÒCtele, qui estó rodat au primtemps passat en plen còr deu Lemosin, deu costat deu vilatge de Germont, en Corrèsa. Du côté de Germont, atau qu'ei d'aulhors entitolat aqueth documentari a l'entorn de la vita e de l'òbra de la gran autora Marcela Delpastre.

  • La Femna Meravilha

    La Femna Meravilha

    Massilia, lo grope emblematic dau reggae occitan, nos rapela dins son nom mai dins lor album Chourmo que la capitala provençala fuguet fondada per daus marins grècs en l'an 600 davant nòstra era. L-i porteren lor civilizacion mai lors dieus. E d'après DC Comics, los Olimpians son totjorn en Provença e ne'n an fach lo terren de lor afrontament.

  • Duèl provençau, trilogia marselhesa (Edito del Diari n°78)

    Duèl provençau, trilogia marselhesa (Edito del Diari n°78)

    Quand aprengueriam qu'en 2024 s'organizarián de causas a l'entorn de Marcel Pagnol, 50 ans tot bèu just après sa mòrt, aquò alumèt quauquaren dins nòstre esperit. E quand un contributor nos ramentèt que son tanben lei 40 ans de Massilia Sound System, grop occitan emblematic de Provença e que, bessai... Pagnol... Massilia... esperatz... i auriá pas un liame entre aquelei figuras ?

CE MARIN ÉTAIT-IL MAUDIT ? – L’étrange histoire de Donald Crowhurst

En 1968, Donald Crowhurst, un paire de familha afogat de vela, decidiguèt de realizar lo seu sòmi. Participarà a la primièra corsa maritima a l'entorn del mond sens escala. L'escomesa prometiá glòria e fortuna al ganhador. Per Crowhurst, que se languissiá dins una vilòta ont dirigissiá una firma a mand de far quincanèla, èra l'escasença de provar la seuna valor. Per i préner part, ipotequèt totes çò qu'aviá e signèt un contracte que lo forçava a acabar la corsa cossí que foguèsse. Lo 31 d'octòbre, foguèt lo noven e darrièr concurrent a se lançar sus un trimaran de 12 mètres, lo Teignmouth Electron. Tornèt pas jamai a tèrra. En aquesta seria, Parpalhon Blau descriu la vida e l'epopèa del que foguèt David contra Goliath en mar nauta. Una istòria passionanta declinada en tres episòdis de 20 minutas.

  • Rugbi, fotbòl : botatz, filhas !

    Rugbi, fotbòl : botatz, filhas !

    L'espòrt femenin professional, en qualitat d'espòrt-espectacle, pren sa volada a la television e sus las rets. Pròva de son irresistibla ascension, los grops privats son ara a rasclar totas las competicions a las cadenas publicas, pionièras dins aqueste sector.

  • Espòrt e ecologia reconciliats ?

    Espòrt e ecologia reconciliats ?

    N'avèm fach de camin en quauquei desenaus d'annadas, per considerar enfin la proteccion de l'environament coma una causa prioritària per nòstra societat. Es tras qu'important perqué pertòca la totalitat deis activitats umanas, e l'espòrt ne fa partida.

  • Legendas urbani

    Legendas urbani

    Quora pensam folclòre e mitologia(s), avèm una farandòla d’imatges bucòlics que nos venon en ment : esperits dei bòscs, bèstias cornudi, dracs, mascas, magos, babaus, fadas, gigants, nanos, òmes-lops e patin e cofin.

Coma los ausèths vòlan

Los ausèths que son maquinas tà volar regde perfeccionadas : alas, sacs aerians, pectoraus, coda, tot qu’ei lecat. Coma tota espècia, los ausèths qu’evoluan desempuish milions d’annadas. En particular, que desvolopèn la portància, aquera fòrça que venç lo pes, e la butada que permet d’anar cap a ua direccion en tot contrar la resisténcia de l’aire.

Lo país de jos la tèrra

Coneissètz lo País de jos la Tèrra, lo reiaume del Drac ? Aquí un jòc realizat per de collegians de Pàmias dins Arièja, acompanhats per Laurí Privat. Se pòt estampar e bricolejar a l'ostal a partir del site del Diari, atal tot lo monde i pòt jogar !

  • Zoran

    Zoran

    Strip "Zoran" per Garonne, in Lo Diari n°80. Una tecnica un pauc regda per se far sa plaça sus la plaja....

  • Sopassa americana

    Sopassa americana

    Strip "Sopassa americana" per Garonne, in Lo Diari n°79. Als grands de Peireta, lor agrada pas la sopassa americana....

  • IAM

    IAM

    Strip "IAM" per Garonne, in Lo Diari n°78. Peireta e Waël vòlon formar un grop...

Anóncia

Sons e musicas, rambalhs e bruches...

Alan Roch

Sons e musicas, rambalh e bruches…

La musica es un recampament de sons melodioses e armonioses, se pel mitan s’i bota pas un tiron (pro que siague pas de plastic) per faire desvirar las nòtas de las modulacions requistas.
Lo dissabte sant, las campanas son tornadas al campanal picar las oras que botan en colèra, al pic e al repic, malgrat los tenents de l’afichatge digital e lumenós (e silenciós) que fa qu’es jamai manca un quart mas 44, 45 o 46 !

Pop Canton #03 amb Paulin Courtial

"Ròck fòrt e hard SF"

Pop Canton #03 amb Paulin Courtial

​👨‍🎤 Paulin Courtial es guitarrista e cantaire, dins lo duò ròck CXK amb Dimitri Kogane, o encara dins lo grop de bal Mbraia amb Arnaud Cance. 🎸

💝 Long de rubricas aprestadas per Guilhem Gratiolet, compartís sas passions per la literatura, en papièr o en àudio, de la SF americana a Joan Bodon, Harry Potter e sa fin mascanhada, Alexandre Astier, Dune e Denis Villeneuve, puèi la musica plan segura, de Queens Of The Stone Age, György Ligeti… amb de digressions sul trabalh de sound design al cinèma e la revelacion d’aquesta estela ròck occitana pel basson quand èra al conservatòri ! 🎶

Occitan Social Club #02 avec Djé Balèti

Sil & Guillaume

Occitan Social Club #02 avec Djé Balèti

🎸 Jérémy Couraut, alias “Djé Balèti”, nous parle de sa rencontre avec la langue occitane, de son amour pour Nissa la Bella ou de sa vie à Toulouse. Il nous emmène dans le désert avec les musicien gnawis, nous ouvre les portes de l’Olympia des occitans, et nous fait déambuler avec lui le long de son trajet carnavalesque peuplé de figures de tria. Nous rencontrerons ainsi lo Peolh Revengut, Dominique Pauvert, Jean-Marie Carlotti, la Vespa Cougourdon Ourchestra, Nux Vomica, La Seria, e mai Charles Pasqua ! 🤯

Cargament

Darrièras parucions

Canso

Canso

Du côté de Germont

Du côté de Germont

Vèrses Ortalans

Vèrses Ortalans

E víver

E víver

De sants, d’àngels…e de brave mond que passavan pr’aquí

De sants, d’àngels…e de brave mond que passavan pr’aquí

L’ors e las sasons

L’ors e las sasons

Dins las carrièiras dau Clapàs / Dans les rues du Clapas

Dins las carrièiras dau Clapàs / Dans les rues du Clapas

Anamorfòsis

Anamorfòsis

Un brigalh de pèira blua

Un brigalh de pèira blua

Poèmas – Poèmes

Poèmas – Poèmes

Quatre vidas una mòrt

Quatre vidas una mòrt

Lo Capitani Campani

Lo Capitani Campani

Comuns Papèrs

Comuns Papèrs

Le Petit Thalamus de Montpellier – Les « Annales occitanes »

Le Petit Thalamus de Montpellier – Les « Annales occitanes »

Negre mat

Negre mat

Las tres auquetas

Las tres auquetas

Euròpa – Novèlas e racontes

Euròpa – Novèlas e racontes

La Convivéncia

La Convivéncia

Sagesse du Quercy : 980 proverbes recueillis par l’abbé Lacoste (1851-1924)

Sagesse du Quercy : 980 proverbes recueillis par l’abbé Lacoste (1851-1924)

Lo mescladís e Zibola

Lo mescladís e Zibola

Auròst entà ua escort

Auròst entà ua escort

L’ABC del Saber : energia

L’ABC del Saber : energia

Timotèu que va tà l’escòla

Timotèu que va tà l’escòla

La romèca occitanofòba

La romèca occitanofòba

Lenga parlada / Lenga viva

Lenga parlada / Lenga viva

A còps las montanhas que s’encontran

A còps las montanhas que s’encontran

Lullaby – Villa Auròra – La montanha deu diu vivent

Lullaby – Villa Auròra – La montanha deu diu vivent

Racontes a sotavotz

Racontes a sotavotz

Vint jorns au bot de l’Antropocèn

Vint jorns au bot de l’Antropocèn

Supervèrmi

Supervèrmi

Diccionari de la bèl’amor de l’occitan

Diccionari de la bèl’amor de l’occitan

De las nhòrlas de Panazô

De las nhòrlas de Panazô

Emile Grimal, Cantaire de la Baraqueta (Rouergue)

Emile Grimal, Cantaire de la Baraqueta (Rouergue)

Novèl Almanac Setòri 2024

Novèl Almanac Setòri 2024

Las set Filhas dau Diable ETLD (libre + 2 CD)

Las set Filhas dau Diable ETLD (libre + 2 CD)

Lo país vos parla : Chroniques occitanes du quotidien La Montagne

Lo país vos parla : Chroniques occitanes du quotidien La Montagne

Gile e Nina

Gile e Nina

Enquestas a la lesta

Enquestas a la lesta

Badic Badòc

Badic Badòc

E que cantan ! E que cantan ! – Chansons de Massat

E que cantan ! E que cantan ! – Chansons de Massat

Conde dera mia mair orsa

Conde dera mia mair orsa

Crana muralha

Crana muralha

Rodeo Preïstoric

Rodeo Preïstoric

Daphnis et Alcimadure

Daphnis et Alcimadure

Bernat Manciet, un díder de huec

Bernat Manciet, un díder de huec

Zo Sabiatz pas ?

Zo Sabiatz pas ?

Ezequièl e lo paraploja

Ezequièl e lo paraploja

Gens de Bauduen – Avant la naissance en 1973 du lac de Sainte-Croix en Haute-Provence

Gens de Bauduen – Avant la naissance en 1973 du lac de Sainte-Croix en Haute-Provence

Lo dequerò

Lo dequerò

Le trésor des mots

Le trésor des mots

Novèlas deu Bearn

Novèlas deu Bearn

Nisals en folia

Nisals en folia

Impromptús

Impromptús

Gargantian seguit per Lo chin de Cambau

Gargantian seguit per Lo chin de Cambau

Cronica de quauques jorns ordinaris

Cronica de quauques jorns ordinaris

Mudadas

Mudadas

Al dintre de la clòsca

Al dintre de la clòsca

Sinèra

Sinèra

Sonets

Sonets

Mina de plomb mina de ren

Mina de plomb mina de ren

Itinerari d’un resistent

Itinerari d’un resistent

La graulha de gran boca

La graulha de gran boca