La zòna de transicion entre lenga d’òc e lenga d’oïl trauca la quasi totalitat de l’espaci galloroman d’est en oest. Una limita clara i alterna emb daus airaus de parlars intermediaris, d’entre los quaus notadament lo parlar engolmesin – entau nommat de biais mai contemporaneu perigòrd occidentau -, au sudèest de la Charanta sus los ancians cantons d’Aubaterra de Drona e Vilabòsc e La Valeta, tanben ‘pelats Creissent meridionau en referéncia au Creissent marchés mai au nòrd. Quel obratge s’inscriu dins una optica de lingüistica descriptiva e permet de descubrir queu parlar occitan particular en seguir un large nombre de perspectivas : fonetica, lexic, prosodia, gramatica e conjugason. Per chascuna d’entre elas, queu parlar se caracteriza per una brava majoritat de trachs occitans, regularament associats a quauques trachs de lenga d’oïl.