3 Questions… sus Revirada
3 Questions… sus
Cada jorn un pauc mai, l’occitan se fa sa plaça dins l’ecosistèma numeric, que siá suls malhums socials coma dins las aplicacions del nòstre telefonet. Lo Congrès permanent de la lenga occitana seguís e acompanha aquelas novèlas practicas numericas, amb per exemple son aplicacion Dicodòc, bravament utilizada. L’an passat, es l’arribada de Revirada, lor traductor automatic occitan, que faguèt bruch. Avèm volgut far un bilanç de l’utilizacion d’una aisina aital indispensabla a l’espandiment e a la normalizacion de la lenga, amb Aura Seguier, responsabla del desvolopament de Revirada.
Qui son los utilizators, e lor biais d’utilizar Revirada ? Avètz de retorns ?
Es un pauc complicat de respondre perqué collectam pas de donadas personalas del monde qu’utilizan Revirada. Se gaitam lo contengut revirat, sembla qu’avèm un public pro variat. Avèm de tèxtes institucionals, d’exercicis escolars, d’extraits d’òbras literàrias, de corrics e quitament de petitas frasas coma « te fau lo poton », dins lo sens francés->occitan. Imagini que son de non-locutors que vòlon ajustar una frasòta en òc quand escrivon a un locutor. De tornas, n’avèm mai que mai de monde que trabalhan per d’institucions o de mèdias, de parents d’escolans que l’utilizan per ajudar lors enfants, d’aprenents adultes… Per las direccions, avèm mai o mens lo doble de traduccions del francés a l’occitan que de l’occitan al francés.
Quina mena de trabalh es, de fargar e actualizar una aplicacion aitala ?
Calguèt far un grand trabalh sus la varietat de la lenga. Voliam que lo traductor occitan->francés reconeguèsse totes los parlars de las zònas gascona e lengadociana. Calguèt doncas ensajar de recensar las diferentas conjugasons, lo vocabulari especific a d’unas zònas… En contra, dins lo sens francés->occitan, calguèt obrar per que Revirada produsiguèsse una lenga coërenta. Podiam pas aver un mot de las Lanas seguit d’un mot de Bearn e d’un mot de Gironda. Un còp tot aquò acabat, revirèrem de desenats e de desenats de tèxtes per ensajar de detectar las errors mai frequentas e las corregir. Enfin, calguèt bastir l’interfàcia web (son nòstres collègas bascas d’Elhuyar qu’o faguèron) e l’aplicacion de telefonet. Tot aquò prenguèt mai o mens quatre ans. Ara, mercés a las tornas dels utilizators que son coma de milierats de testaires, podèm veire d’errors mai raras e las listar. Farem d’actualizacions regularas per las corregir, per ajustar de mots novèls (personalitats o tematicas d’actualitat, neologismes), per melhorar l’otís. Perque un traductor automatic es totjorn en evolucion.
Revirada a recebut lo prèmi E-py 2023Los trofèus E-py (Pirenèus numerics) venon recompensar las iniciativas numericas innovantas dins tot lo bacin d'Ador. Son organizats pel grop Pyrénées Presse (La République des Pyrénées)., coma es estat viscut per l’equipa ? Es lo signe que lo bilanç es positiu ?
Sèm plan uroses d’aver recebut lo prèmi E-py, solide. Çò que nos regaudís mai es que l’occitan siá present dins un eveniment de trofèus a l’entorn del numeric, e que tot lo monde o tròbe normal. Son de causas que serián pas estadas imaginablas fa vint ans. Podèm mesurar aquí lo trabalh qu’es estat fait, aquestas darrièras annadas, per totes los qu’òbran a la difusion de la lenga e de la cultura. L’imatge de l’occitan a plan cambiat. Uèi es una lenga modèrna, presenta dins lo paisatge numeric e dins mantun autre luòc de la societat. La podèm entendre, per exemple, tant dins los camps pendent una meisson coma sus YouTube, dins de discorses oficials o dins un comèrci en vila.
De veire tanben la conferéncia organizada en octobre 2018 al Metronum de Tolosa, « Les nouveaux explorateurs musicaux : comment en sont-ils arrivés là ? »
