Cossí o dire als parents ?
Aqueste matin quora me desrevelhèri, prenguèri la decision d’o dire. Fasiá un brave moment que podiái pas pus amagar mon secret a la meuna familha, èra tròp per ieu, o devián saber ! Plan segur auriái poscut gardar lo meu secret encara un moment mas i auriá agut forçadament un jorn ont l’aurián aprés. Cal de coratge per afrontar l’agach de vòstre paire silenciós e impacient de saber la novèla, ne cal encara mai per bresar lo sorire de vòstra maire mas al cap d’un moment cal que sortisca : « Paire, maire, vau anar estudiar l’occitan ! »
Pensavi dever combatre los bramals e l’animositat de ma familha mas a la plaça d’aquò, cresètz-o o non, aguèri pas que de rires. Risián de pus bèla e a plens palmons : me cresián pas. Me calguèt precisar qu’èra pas una galejada per que pauc a cha pauc l’ambient cambièsse radicalament, daissant plaça a un silenci plan pesuc.
Foguèt mon cabdèt que bresèt la glaça, « Siás pas seriós ? » me demandèt, dins un polit francés, plan segur. Li diguèri de si, qu’aviái trapat ma via e que quora seriái mai bèl poiriái difusar lo meu amor de la lenga a totes los dròlles ! « Enfin, es pas un mestièr vertadièr » reprenguèt mon paire. « Tenètz, mètge o factor, son de mestièrs vertadièrs, a la rigor bordilhaire, mas çò que me dises, o pòdi pas ausir ».
Un còp de mai los parents èran incapables de comprene aquò. Sonèri mon amiga per li anonciar la granda novèla ! « De qué !? De vertat !? Mas… Perqué !? » me diguèt. « Perqué ? » aquí aviái fin finala una question interessanta ! Mas sabiái pas qué respondre… Per ma cresença dins los benfaches del bilingüisme, per la preservacion d’un patrimòni cultural o encara per mon gost per la lenga… Mas la sola causa que capitèri de li respondre foguèt « Sabi pas, aimi plan, es tot ».
Tot aquel mond capitèt a me far dobtar de ma causida. E s’èra pas un mestièr vertadièr ? Cossí ganharai la meuna vida quand l’occitan aurà completament desaparegut ?… Aviái besonh d’ajuda, podiái pas explicar la rason de ma causida.
Anèri veire la meuna regenta de mairala. S’enseguiguèt una conversacion importanta. Li demandèri perqué aviái pas aprés l’anglés o l’espanhòl, tot seriá estat fòrça mai simple ! Mas non, me calguèt estudiar una lenga que gaireben degun sap pas parlar o comprene… Acabèri sus una paraula que visiblament li agradèt pas tròp perque foguèt seguida d’un timplal sus ma gauta « Fin finala l’occitan servís pas de res ».
Aquela femna me diguèt quicòm que doblidarai pas jamai : « Sabes, degun a pas causit d’èsser sus aquesta Tèrra, mas çò qu’es segur es qu’avèm totes lo nòstre ròtle a jogar. Lo mètge nos sonha quand sèm malauts, lo factor nos pòrta las letras e lo bordilhaire voida las nòstras escobilhas. Mas veses avèm autant besonh de l’un coma de l’autre. Se vòls far d’occitan, de pintura o qué te ne sabi, fai-o ! Benlèu maganharàs, benlèu capitaràs pas mas al mens auràs fach çò que t’agradava. Pòdes dobtar d’un fum de causas mas as pas besonh de la validacion de qual que siá per far çò que te sembla important. »
E es aital que venguèri factor. Los adultes an sovent las bonas responsas mas cresi que sabèm simplament pas cossí los escotar.
