Orlhac, Orly, Aureillan… o Lo Diari ?
E d’Aurelhan que’n i a tres, au mens ! Borgesi galloromans qu’aimavan se sonar Aurelius ! Eth sufixe que da un chic de trebalh aths gramaticaires, no les empacharà pas de dormir. Qu’aurè podut díser dus mot d’Orlhac, on tot just passè. E ara be som plan embarrassat. En cercant plan que vesi eth tablèu deras temperaturas, e d’aqueth costat no’m senteishi cap rescaufat ! Ua causa que sabiam tanben, suportaires de rugbi, qu’ei era rudessa deth acuelh deths Cantalons, que uei an dubèrt son jòc.
…
Que’n èra aiquí de mas « recèrcas » personalas sus era capitala deth Cantal quan m’aperèc Guilhèm deth Diari. Ua chança ! Que vos vau condar perqué m’aperava e quin se passèc. Autant de ganhat !
Que commemoram eths 15 ans deth Diari, ua ocasion de demandar aths contributors quin firen coneishença deth jornau, e qué les balhèc era idèa d’i escríver. Après quauques reglatges de telefòn, vòste servidor qu’ensagèc de respóner a aqueras questions e duas autras, en mens de cinc minutas quan li auria calut ua ora ! No vau cap préner vòste temps mes ensajar pr’aquò de vos condar eras causas.
Que vi peth prumèr còp Lo Diari, ça’m sembla, en estúdio de Ràdio País on enregistram a Lescurri. E que descobrí que Silvan Carrèra i parlava de musica, e que i vi tanben fòtos e entervistas polidas de duas cantairas nostas. Un prumèr contacte agradiu e lèu que fu lector deth jornau bimensuau. Ua revista de mes, jo que leigia de longa Reclams, Lo Gai Saber, País Gascons de Per Noste, d’autas, e i avia fèt passar tèxtes quan eths cap-redactors n’avian volut. Qu’è tostemps aimat eras revistas, qu’è soent regretat que sian tant pòc leijudas. Qu’èran mes leijudas, ça’m sembla, enas annadas 50/60, Les Temps modernes, Esprit, La Pensée, La Nouvelle Critique, enà no citar qu’aqueras, e que fuc un plaser deths grans que Camelat e Simin Palay ajan creat Reclams de Biarn e Gascougne, era revista uei centenària e qu’a recebut tant de bons calams. Cada revista qu’a eth sièu interès mes de mei qu’ajuda a fèr víver e conéisher eth partit, eth moviment d’idèas, que noireish era « disputa » intellectuala o auta. Que’m sembla que se’n pèrd uei pregondament eth sens, eth gost.
Parlem deth Diari ! Quinze ans ! Ua junessa ! Que se’n a d’a véser, solide, avans de recéber sas letras de noblessa. Mes que son pressats eths Camelat o Palay de uei ! E qu’an utís per anar aviat, entrar lèu en immateriau, en virtuau, en robotic e tots eths -ic. Praube de jo, sieis còps eths 15 ans ! E per agravar mon cas, que som tant urós de poder bailinar eth jornau papèr quan arriba ath abonat que som ! De -ic no coneishi cap : tanplan seria un reac-revolucionari aqueth barbut ! Segur en tot ces que’s senteish mes plan enas talvèras, en eths escarts enà protegí’s deth monde qu’anam deishar aths nostes mainats.
Bon 15ème anniversari pr’aquò a tots e en prumèr aths valents e escarrabilhats que dan eth vam a noste jornau !
Eth noste amic Miquèu Pujòl que sòrt de paréisher un libe, on conta ua part dera sua vita, en francés e en gascon, damb eth medish estile desplegat en eth Diari !