Istòria d’un calhòc e deu gat qui l’ensenhè a volar
Luis Sepúlveda, romancièr chilenc, escriu aquel conte meravelhós en 1996 pels seus mainatges, Sebastian, Max e Leon.
Coma lo títol o evòca sens ambigüitat, aquel libre nos conta las aventuras d’un gavian e d’un gat que li apren a volar. Aquel gat se sona Zorbas. Es un gat grand, negre e bèl que faguèt una tripla promessa a un gavian morent, paura victima d’una marèa negra : coar son uòu, protegir lo poleton e li aprene a volar. A Amborg, los gats an un còdi d’onor e aquelas tres promessas inacostumadas seràn respectadas a de bon pels gats del pòrt.
Vos daissi imaginar cossí deguèt èsser aisit de téner aquelas promessas : coar un uòu o prene la volada son pas çò qu’un gat sap far melhor !
Es doncas a travèrs las aventuras rocambolescas e amusantas de Zorbas e d’Afortunada que descobrissèm que los gats miaulan dins mai d’una lenga, cèrcan lo Saber dins una enciclopèdia e an de règlas rigorosas dins lors relacions ambe los umans, que se’n cal mesfisar.
Grand o pichon, quin plaser de legir o de se far contar aquel raconte d’amistat, de solidaritat e de tolerància ambe l’alteritat. Son de tematicas tan actualas pel periòd que vivèm !
L’autor denóncia tanben la menaça que l’Òme far pesar sur l’environament e la planeta. A aquel prepaus, lo gat « Quiacsaptot » (« Jesaitout » dins la revirada francesa) se preocupa de l’article « Pollucion » qu’ocupa lo tòme 16 tot entièr de sa voluminosa enciclopèdia.
Al delà de desvelhar la consciéncia ecologica dels pus joves e la dels lectors adultes, aquela fabla es a l’encòp un revolum d’emocions formidable que farà vibrar e rire los amoroses dels gats, personatges atrasents e fòrça realistas : Zorbas es una maire gavian irresistibla, un bèl gatàs espés ambe un gran còr e coratjós tanben, que sortís sas arpas per protegir son poleton.
Una lectura intergeneracionala per partejar e per saborejar tot sol tre 7 ans o en istòria contada tre 5 ans : un pauc de tendresa dins nòstre monde tròp sovent brutal, cossí dire de non ? E se pòt ajudar l’òme per se far un èstre melhor, serà una polida victòria.
Aquela cronica es tanben un omenatge a Luis Sepúlveda, nascut lo 4 d’octòbre de 1949 al Chile, e defuntat lo 16 d’abril de 2020 en Espanha de sequèlas del SARS-CoV-2.
Militant comunista dins sa jovença, defensor dels dreits de l’Òme, es un escrivan engatjat que sap parlar als mainatges tan coma als adultes. Que siá de subjèctes politics, de situacions de guèrra, de la destruccion de la natura e de sa defensa, de l’Òme e de rescontres improbables entre personas que tot opausa, Luis Sepúlveda sap tot dire d’un biais pertocant, umoristic e totjorn ambe fòrça umilitat. En França es conegut particularament a travèrs la revirada en 1992 per François Maspéro de Un viejo que leía novelas de amor (Le Vieux qui lisait des romans d’amour, edicions Métaillé).
Se coneissètz pas Luis Sepúlveda, es de segur lo moment de descobrir l’òme e son òbra.
