La cosmocritica
Entre la molonada d’objèctes celèstes que nòstris èlhs umans pòden pas véser, les traucs negres fan partida dels mai fascinants. Res non s’escapa d’aquelis poses gravitacionals que s’esfondran sus elis metisses de contunh. E n’avèm un de gigant de trauc negre al centre de la galaxia, qu’un jorn se la chaparà benlèu ! Alavetz quand Bernadet, brave pastre de Provença, apren que le govèrn francés projècta la construccion d’un accelerator de particulas sul plan de Canjuers a fin de crear un trauc negre de laboratòri per l’entretustada d’un proton e d’un antiproton, au pren pas atal ! El e son boc – paura bèstia qu’aviá res demandat – partiràn en mission per empachar aquel projècte…
Aquí çò que nos conta Robèrt Lafont dins una de las dètz novèlas de La cosmocritica. Aquel títol fa referéncia a la teoria elaborada per Cornelius Gemma, astronòme, astrològue e medecin de Lovaina en Olanda al sègle XVI : segon aquesta, les cambiaments màgers del planeta e de las civilizacions èran anonciats per de catastròfas naturalas e de trebols socials que n’èran les signes critiques, coma les simptòmas d’una malautiá.
Es jos aquel punt de vista que Robèrt Lafont evòca la debuta del sègle XXI : entre revolucion tecnologica, inegalitats socialas, questionaments sus l’origina de la vida e páur del finimonde, cada raconte es tintat d’un umor afustat, quora negre, quora faceciós.
Amai i aprendretz cossí a un buste de Mariana la tintèina l’arrapèt de cantar Las filhas de Puèglaurenç en plen Palais Borbon !