Tout au long de sa vie, Robert Lafont a entretenu une très riche correspondance avec bon nombre de personnalités (politiques, littéraires, artistiques…) du XXe siècle. Yan Lespoux, auteur, chercheur et enseignant, a écumé ces échanges épistolaires, pour partie importante conservés à la médiathèque du CIRDOC à Béziers, et a choisi de présenter ici l’engagement commun pour un enseignement public des langues régionales en France qui liait l’Occitan au Breton Armand Keravel.

Dins sos Pecics de mièg-sègle, Robèrt Lafont escriu : « Bretanha, èra d’en primièr l’Armand Keravel, ambaissador de totei leis associacions d’ailà, e mai aguèsse sa preferéncia secrèta per lei laïcas en estent lo veteran d’Ar Falz. L’òme de la roneò : sortiam dau Ministèri, l’endeman de matin tot çò qu’aviam obtengut ò pas partiá en circularas ai confinhas de l’Exagòn. Lo militant imbrandable que pausava son coratge dins lo granit uman de sei compatriòtas dau païs de Crozon. »

Keravel apareis vertadierament dins lo radar dels occitanistas en 1949, al moment de las negociacions per faire votar çò que devendrà la lei Deixonne, primièra lei sus l’ensenhament de las lengas ditas regionalas. Es a l’escasença d’un acamp a París del Cartel de défense des langues dialectales françaises mes en plaça per Max Rouquette que trapam aquel militant breton nascut en 1910. Lafont i es pas : en 1949, s’entreva de la seccion pedagogica de l’IEO e la lei Deixonne es pas sa preocupacion principala. Es subretot a partir de 1952 que comença d’escambiar amb Keravel a prepaus dels estagis pedagogics. Aquesta correspondéncia s’arrestarà pas gaire fins a las annadas 1980 : dins los archius de Robèrt Lafont, trapam pas mens de 430 letras datadas de 1952 a 1984.

Çò que desvelan aqueles escambis epistolaris, son los dejós de l’istòria de la revendicacion cap a l’ensenhament de nòstras lengas e l’importància, dins aquel sicut, de la collaboracion estreita entre militants bretons e occitans. Un militantisme laïc e d’esquèrra que sa realizacion màger es la creacion en 1958 del Mouvement laïque des cultures régionales (MLCR) que pendent d’annadas servirà tant per negociar amb los poders publics – e mai que mai lo ministèri de l’Educacion nacionala – coma per metre en plaça d’estagis pedagogics comuns. Se capitèt pas jamai de faire votar una nòva lei, mai ambiciosa que la lei Deixonne, aquel moviment es a l’origina d’avançadas reglamentàrias que permetèron a l’ensenhament de las lengas ditas regionalas de se desvolopar.

De segur Robèrt Lafont e Armand Keravel son pas solets e, al fial dels ans, los vesèm acompanhats per de mond coma Joan-Baptista Seguin, Yves Person, Denisa Imbert, Elèna Gracia, Pèire Lagarde o Auguste Delfau, per ne citar pas que qualques uns. Pasmens pendent aquelas decennias, aqueles dos militants fòrman un duò indefugible, reconegut tant per las associacions de defensa de nòstras lengas coma pels poders publics e los elegits. Mai que l’istòria del moviment, aquesta correspondéncia nos mòstra tanben la naissença d’una amistat fondada sus un respècte mutual que durarà longtemps. E ven nos rampelar que darrièr las idèas e los combats culturals e politics, i a primièr d’umans.

Aquesta correspondéncia es estada indexada e estudiada dins l’encastre d’un projècte titolat Rebelle-Collex, iniciat pels cercaires del Centre de recèrca bretona e celtica (CRBC) de Brest amb lo partenariat del CIRDÒC e dels cercaires occitanistas de l’Universitat Pau Valèri (Montpelhièr).