Imatges dau Monde

Lei colissas dau cinèma

Es a París que lo dessenhaire Riad Sattouf « fa náisser au monde artistic » l’actor Vincent Lacoste que considera coma son alter ego, un pauc coma Truffaut faguèt ambe Jean-Pierre Léaud e son Antoine Doinel. Reférencia assumida dins Lo Jove Actor. Aquela BD conta lo promier lòng metratge dei dos artistas e nos promet de seguir son evolucion dins lei colissas dau 7en art. La linha es clara, l’escenari sensible, tot es ben observat. Una curiositat per aqueu que vòu comprene, d’un biais agradiu, lo liame fusionau d’un cineasta e son comedian.

Una sala de teatre

Es au teatre que vos mene ara, reviscolar lo temps d’una serada lo remembre de François Truffaut, justament. Vaquí una causida bèla de sei correspondéncias sus scèna. Lo comedian David Nathanson prèsta ambe mestier sa votz au realizator, acompanhat d’un pianista. Escotarem, espaventats, la missiva rufa a Jean-Luc Godard que marcarà la rompedura dei dos òmes. Descrubrirem coma Alain Souchon faguèt lo sord ai recomandacions dau mèstre per un generic. Enfin, nos agradarà d’aprene coma lo realizator, de son parlar franc, podiá conselhar leis escenaristas en èrba. Sus fons de mai de 68, un sol-en-scèna ben rodat.

Una femna

Es sus « l’illa dei jaussemins » que se pausa Leda (Maggie Gyllenhaal), femna de 40 ans, solitària, professora de facultat. Vacanças ? Descubrissèm dins un ambient lentós e dins una succession de flashbacks son rapòrt a la maternitat e ais autres. La preséncia simbolica d’una titèia, d’una pèu d’arange e d’una espingla de pèus desvelaràn sei secrets mai intimes. Un bilanç de vida. Una vertadièra capitada per una promièra òbra remirabla, lumenosa e signada per son actritz, que daverèt lo prèmi dau melhor escenari a Venisa en 2021. Inspirat per lo roman d’Elena Ferrante.

La familharassa

Emai foguèsson de Washington, lei Roy règlan sei comptes en Toscana. Aquí serà blocat lo triptic familiau, ja un classic dau genre. Quau serà l’elegit de la succession a l’entrepresa ? Tragedia en Mediterranèa. Teatre, jòc dei comedians, bonaür de l’intriga : es en Anglatèrra que faudrà relucar, ansin lei 3 sasons neo-shakespearianas se justifican. Lo showrunner Jesse Armstrong afortís : « Sabe pas coma pòu èstre a l’encòp sociau e significatiu per leis americans, mai Toscana a aquela sabor particulara per la classa superiora anglesa. N’i a que ie dònan lo nom de « Chiantishire » d’un biais leugierament maucorant. » I aprondretz lo gost de la polsa.

Un meteorit

Laissem la tèrra. Qué se passa adamont ? La faula crudèla d’Adam McKay nos demanda justament de regardar pas lo cèu : un meteorit menaça lo monde. Au sòu, un casting d’americans progressistas (Di Caprio, Lawrence, Streep, Blanchett) jògan la disputa, dins un monde que nos sembla : malhums sociaus enfadats, cadenas d’informacions caludas, lobbies extremistas enrabiats. Nos agradariá de’n rire mai jamai la ficcion, d’un biais sarcastic, aviá tant aprochat nòstra negra realitat. Lo filme politic eveniment.

La collaboracion

Lo filme novèu de Fred Cavayé patís de totei lei tissas dau cinéma francés : tèxtes a la chut-chut (en Occitània parlam mai fòrt, me diràs), reconstitucion de cartons (amb una colleccion bèla dei mestiers d’a passat-temps dins lei veirinas de la capitala), e actors famós que justifican l’aficha. Capelada pasmens a la Sara Giraudeau que saup, un còp de mai, cambiar de registre, sempre sensibla dins lo ròtle de la femna dau collaborator dins un ambient carta postala.

Daniel Auteuil semble se revelhar après lei 30 promièrei minutas dau filme e quora ven l’afrontament finau, nos rampèla ben quau èra quora trabalhava ambe Sautet, Téchiné ò Berri.

Interessant de conéisser aicí l’adaptacion de la pèça de teatre de Jean-Philippe Daguerre que daverèt 4 Molière. Lo filme cònta coma un joelier, jusieu, patron de sa botiga, se vei obligat de s’escondre dins la cròta de son ostau, menaçat per l’invasion nazi. Lei ròtles se reviran : lo patron ven l’emplegat, l’emplegat, lo patron. Dins aqueu telefilm ben lipat, se pausam l’etèrna question : quau es lo bòn ? Quau es lo marrit ? Qu’auriam fach a la plaça dei personatges dins un periòde trebolat ? Ansin la problematica màger dau filme (l’embarrament) nos sarra dei subjèctes d’uei : lo consentament de la femna ò l’acceptacion deis idèas deis autres e de seis pròprias limits… De qué faire un Dorsier de l’Ecran sus Antena 2.

L’ecologia

Un còp de mai, un subjècte que nos pertoca totei : la proteccion de l’environa. Cyril Dion seguís dos jovents, un dròlle, una dròlla (paritat e identificacion obligan) dins aqueu documentari que fa lo torn dei laboratòris, dei masèus, per acabar dins un monde possible e uman d’aubres, de culturas rasonadas… Interessant per lo messatge que laissa a nòstrei joves. Podèm regretar pasmens de tornar veire un filme a tèma, un safari sensa lo socit d’una realizacion apregondida dins sa forma. Passan d’Euròpa (parlament europenc) a Índia. Le Monde, ironic, demandèt a sa sortida : pensèron au bilanç carbòni quora lo virèron, lo filme ? Ieu, ambe ma marrida fe, remarquère tanben qu’un deis eròïs utilizava lo telefonet e que ramassava lei bordilhas ambe de gants de plastic.

Lo vielhum

Quauqueis ans après La femna d’a costat, la mitica Fanny Ardant tòrna jogar leis amors enebidas. Lei temps an cambiat : es mens lo maridatge qu’empacha una ligason liura que non pas l’atge. Nos agrada de veire l’actritz assegurar son vielhum : plans gròs sus lo caratge e mai que mai lei mans que, elei, pòdon jamai trichar. Doas beutats emplisson l’ecran amb un art dau retrach remirable. Fau veire coma Melvil Poupaud (que representèt dins leis annadas 90 e 2000, una nòva generacion d’actors en cò de Rohmer, Dolan, Doillon) bada, tot en pudor, la femna amada (que representa dempuei sempre a son biais lo cinèma francés). Manca un pauc lo romanesc e lo gèni cinematografic d’un Truffaut mai siam d’incorregibles nostalgics. Lei personatges, elei, an lo meriti de l’èstre pas. Vivon, non sensa crenta, lo moment present. Una realizacion plan plan.