Dins tota lenga de cultura i a una certana diversitat dins la nòrma grafica.

En italian, lo diccionari Rizzoli pòrta chilòmetro (grafia tradicionala a l’italiana) e kilòmetro (grafia mai internacionala).

En castelhan (o « espanhòl ») se tròba la sicología (grafia confòrma a la prononciacion) e psicología (grafia mai etimologica e mai internacionala).

En portugués, podètz escriure uma característica (grafia etimologica e internacionala) o uma caraterística (grafia confòrma a la prononciacion).

En francés, despuèi l’excellenta refòrma de l’ortografia adoptada en 1990 pel Conseil supérieur de la langue française, e aprovat per l’Académie française, podètz contunhar d’escriure l’événement e le maître (solas grafias autorizadas abans 1990) o podètz escriure l’évènement (sola grafia coerenta, coma dins l’avènement, le soulèvement) e le maitre (grafia pus simpla : l’accent circomflèxe aviá pas la mendre « foncion fonetica » ; i èra sonque per remembrar l’etimolgia latina e, fin finala, « per far polit e sabent »).

En alemand, se faguèt a la fin del sègle XX una importanta e excellenta refòrma de l’ortografia que foguèt pas obligatòria qu’a partir del 31 d’agost de 2005. Los responsables d’aquela refòrma díson clarament : « Dins qualques cases, d’ara endavant, doás manièras d’escriure seran tant admissiblas una coma l’autra. » Exemple : podètz escriure die Schenke o die Schänke, çò que vòl dire « lo cafè » (francés « le bistrot »). (Neue deutshe Rechtschreibung, 1996, p. 13.)

En anglés, es una parrabastada de mots que s’escrívon diferentament dins l’anglés de Granda Bretanha e dins l’anglés dels Estat Units. La causa es plan coneguda.

En occitan i a pas mai d’incertituds de nòrma grafica que dins las autras lengas de cultura. E dins la miá Gramatica occitana – Segonda edicion se tròba (paginas 157-170) una lista de 67 punts de nòrma grafica ont i a l’unanimitat de totes los lingüistas encargats de la codificacion de l’occitan. Es benlèu la partida pus importanta d’aquel libre.