Un mòt terrible qu’a creat de negacion de la realitat d’una lenga per los Occitans e encara per los occitanofònes restants. Mesclar de lengas autras que lo francés amb de variacions dialectalas dal francés o l’anarquia linguistica opausaia a la regularitat langatgiera republicana parisenca.
Ne legir maiSe pòt dire que la rintrada es un bric cargada per Lo Diari !
Atal lo 30 de setembre venent a 16h, a la Bibliotèca d’Estudis e del Patrimòni de Tolosa, farem omenatge a Robèrt Lafont, amb un eveniment consacrat a aquela figura importanta de l’occitanisme.
Aqueste jorn, i presentarem tanben un novèl fòra seria del Diari…
Ne legir maiCada an, quand arribava la sason de vendemiar, Enric Tissinièr qu’èra nascut a Maubèc, a la bòrda de Pinamont, lo 30 de genièr de 1890, passava un parelh de jorns a tornar metre de cercles nòus a las barricas e a las semals que n’avián besonh.
Ne legir maiDins una revista provençala legissi (al mes d’octobre de 2022) lo compte-rendut d’un eveniment felibrenc que se passèt lo 9 de julhet de 2022. Èra mai de tres meses abans.
Ne legir maiA primièra vista – o puslèu, a primièra escota –, la cançon tradicionala occitana presenta evidentament de caracteristicas particularas. La question se pausa doncas de saber s’es sostenguda per un sistèma musical implicit pròpri, distint del sistèma explicit egemonic que sosten la musica actuala.
Ne legir maiSi los animaus pòden articular quauques sons, arren a véser dab los umans. Coma hèm ?
Nòstras ofèrtas d’abonament : Abonament a Lo Diari – 1 an (papièr + web), Abonament a Lo Diari – 1 an (web) o Abonament a Lo Diari – Illimitat (web)
Fa mai de dos mila ans, quand l’empèri roman s’espandiguèt e que la lenga latina remplacèt pauc a pauc las lengas que se parlàvan dins çò qu’es actualament lo territòri de “la granda Occitania”, de Bordèu a Niça, cadun se metèt a parlar latin coma podiá. Lo latin parlat a Rodés, a Tarba o a Marselha foguèt “escarraunhat” diferentament.
Ne legir maiFar una enquèsta en questionant un “parlaire natural” es la manièra de far acostumada dels universitaris especialistas de dialectologia que vòlon estudiar l’occitan que se parla o que parlava a una data tota recenta dins las familhas ont la lenga s’es mantenguda. I a una autra manièra de far, que demanda plan mai de temps mas qu’es tanben immensament respectabla : escotar ambe granda atencion cossí pàrlan concrètament los famoses “parlaires naturals”, sense pausar cap de question, e notar sulpic, en grafia fonetica, çò que ven de se dire.
Ne legir maiPer la grafia d’aquel mot venèm de passar, per tres estapas. Primièra estapa. Alibèrt…
Ne legir maiSe ditz que la feda anhèla quand fa l’anhèl ; que la cabra cabrida quand fa lo cabrit ; que la canha canhòta quand fa lo canhòt ; que la cavala polina quand fa lo polin ; que la vaca vedèla quand fa lo vedèl. Analogicament, dins lo parlar familiar e pas gaire respectuós, se ditz que la femna pichona quand fa lo pichon.
Ne legir maiDespuèi que soi nascut sabi qu’en occitan lomanhòl se ditz « Dèisha-lá » [d’èshò ‘lò] (francés : « Laisse-la ») ; « Escota-lá » [es’kutò lò] (francés : « Écoute-la »). Mas, se ditz « La dèishi » [la d’èshi] (francés : « Je la laisse ».)
Ne legir maiA Samatan (vilòta de 2 311 abitants, situada al sud-èst del departament del Gerç, dins la val de Sava,) viviá dins las annadas 60, 70, 80 e 90 del sègle vint lo doctor “Robert Bénazéraf”. Èra la fòrma francesa de son nom. Aquel excellent mètge èra un pènegre.
Ne legir mai
Paqueton d'estiu del Diari
15,00 €
Lo Diari (al numèro)
0,00 € – 5,00 €
Abonament a Lo Diari
De : 1,50 € / mes
