Benazerat
Benazerat
A Samatan (vilòta de 2 311 abitants, situada al sud-èst del departament del Gerç, dins la val de Sava,) viviá dins las annadas 60, 70, 80 e 90 del sègle vint lo doctor “Robert Bénazéraf”. Èra la fòrma francesa de son nom. Aquel excellent mètge èra un pènegre. Mas, dins lo canton de Samatan e lo canton vesin de Lombès ont aviá la clientèla, tot lo mond l’apelava « le Benazerat ». Ai viscut pro longtemps dins aquel país de la Gasconha tolosana per aver ausit [benazer’at] de centenats de còps. E pasmens, en francés èra pas *« Bénézérat » mas « Bénézéraf ».
Perqué aquela deformacion socializada, de segur inconscienta, de la part dels occitanoparlants gascons del SavésLo Savés es lo país gascon situat al long de Sava, ambe las vilòtas de L’Isla de Haut (en francés ''L’Isle-en-Dodon''), Lombès, Samatan e L’Isla de Baish (en francés ''L’Isle-Jourdain''). ? Es que, tot simplament, lo fonèma /f/ es impossible a aquela « distribucion », e a dire dins aquel contèxte fonic. I a, dins l’occitan gascon de Samatan, de mots que coménçan pel fonèma /f/ (la familha, la fabricacion) mas n’i a pas cap que s’acabe per aquel meteis fonèma. E donc, los païsans del Savés disián [benazer’at] per que « podián pas » dire *[benazer’af], es a dire que la terminason [af] èra inexistenta dins lor parlar e que la remplaçàvan per çò qu’èra pus vesin. De mots que se termínan per -at,-it, -ut, -ot, -òt n’i a un fum.
Son nombroses los parlars occitans ont, coma dins lo gascon de Samatan, lo fonèma /f/ es impossible a la fin d’un mot. (Aquò s’apèla la posicion « implosiva ». Mas a la posicion « explosiva » lo fonèma /f/ es possible pertot. Se ditz la fabricacion a Samatan coma dins totas las fòrmas localas d’occitan.) En occitan lengadocian, avèm un plan pichon nombre de mots ambe lo fonèma /f/ implosiu : gòf, a Montalban vòl dire « molhat » e correspond a gòhe dins l’occitan gascon de Bèumont de Lomanha. L’autre mot pro frequent es lo buf (francés « le souffle »). Mas, quitament en lengadocian, -f finala es rarissima.
Aquí perqué la fòrma lo filosòfe es la que fa l’unitat de tota la lenga occitana.