Seleccionar una pagina

Critica literària

0 |

Eu

Lenda parlada, lenga viva - Sèrgi Gairal

Eu (Lui)
Miquèla Stenta
L’aucèu libre, 2021
(Occitan – Francés)
86 paginas
10 x 17,5 cm
10 €
ISBN 978-2-917111-63-5

Miquèla Stenta, professora a la retirada, militanta de longa, ara autora, nos conta a travèrs sos libres Seta, la vida de sa familha e, tanben, sa pròpria istòria. Sa maire, originària del país, la contèt dins Negrelum. Lo recit d’una fin de vida dura, d’una maire dura de còps, que l’autora nos desvela amb sinceritat. Eu, es son paire.

Miquèla Stenta ne fa un retrach per tròces, coma un puzzle de tornar bastir, pèça per pèça. Sa mòrt a el es un tabó, quicòm que ne cal pas parlar dins la familha, amai aprèp d’annadas e d’annadas. Miquèla Stenta l’escriu alara, furgant dins sos sovenirs, retrobant de fòtos, descriptant de documents, per tal de far parlar totes aqueles elements e formar, pauc a pauc, una vida, un òme, o, puslèu, l’illusion d’un òme. Sèm avertit·da·s tre la debuta, es una entrepresa d’arqueologia memoriala que nos prepausa l’autora.

La familha Stenta arribèt de Borg de Gaeta en Itàlia dins las annadas 1870. Aquela familha calabresa de pescaires, de marins, d’obrièrs al pòrt, s’installèt alara a Seta definitivament. « Eu », lo paire, es lo darrièr nascut d’aquel coble de calabreses. Educat dins una familha tradicionala e patriarcala, elevat per sas sòrres, se marida amb una femna del país de Seta. Auràn dos enfants : una filha e un dròlle.

Lo paire foguèt menaire de camion, puèi obrièr al pòrt. Es un òme taisós, pas marrit nimai violent. A l’ostal, es la femna, mai autoritària, que mena la familha d’una man de fèrre. El, es encara l’immigrat, l’estrangièr, lo calabrés. Se refúgia dins lo trabalh : menaire, partís pendent de jorns, sol dins son camion ; docker, i demòra tard lo ser, quin temps que faga. La vida es dura, ruda amb el. Li es complicat de trapar sa plaça, dins aquela familha e, mai que mai, dins aquela societat. Çaquelà, deu « far l’òme ».

La filha, dins son camin d’ascension sociala, doblida un temps sa dobla origina calabresa e occitana. Es quand torna rencontrar la lenga – aquela quita lenga qu’a pogut mespresar venent de sos parents – fòra de l’ostal, dins lo luòc prestigiós qu’es l’universitat, que s’interèssa e se vira alara sens vergonha cap a sas originas familialas.

Es tanben a aquel moment, al mièg de 1968, que lo paire, « irrecuperable », decidís de prene en man lo fial de sa vida, o puslèu, de sa mòrt. Es d’un subjècte fòrt, encara d’unes còps tabó, que nos parla l’autora, a travèrs la vida de son paire : lo suicide. La(s) rason(s) d’aquel acte apartenon al paire el solet, amai se ne podèm sospechar d’unas rasons a travèrs aqueste retrach a trocets. Mas s’el es enfin mèstre de son destin, demòra per sos pròches lo voide e las questions. Un traumatisme familial, amagat pendent d’annadas, e tot un fum d’interrogacions per fin finala ensajar de far lo dòl de l’acte e lo dòl del paire.

Òm se o pòt explicar per la sofrença, lo mal estar, amai la malautiá, mas aquelas motivacions son jamai acceptablas pel monde que demòran : venon la manca, las questions, lo refús, la culpabilitat, per far un dòl de çò qu’es incomprensible.
Amb resiliéncia e sens tabó, nos en parla Miquèla.

Òu, plan lo bonjorn ! 👋
Aquò fa plaser de te veire rebalar per aicí.

Sabes que te pòdes marcar a la letra d'informacions del Diari ? Basta d'un mail per te téner al fial de çò que pareis, magazines, articles e mai !

Pas d'espam ! Mandam 1 a 2 letras per mes, pas mai. Legís nòstra politica de confidencialitat per ne saber mai.

A prepaus de l'autor

Emilie Bosc

Emilia es una anciana estudianta d'occitan de l'Universitat de Tolosa 2 Joan Jaurés. Originària d'Avairon, trabalha actualament pel Centre Cultural Occitan d'Albigés. Foguèt estagiària e servici civic al Diari, ont se prenguèt de gerir la comunicacion e d'escriure d'articles, çò que contunha de far.

Soscriure
M'assabentar quand
0 Comentaris
Retorns en linha
Veire totes los comentaris

Crompar Lo Diari

Los pòdcasts

Los darrièrs clips

Cargament...

La letra del Diari

Òu, plan lo bonjorn ! 👋
Aquò fa plaser de te veire rebalar per aicí.

Sabes que te pòdes marcar a la letra d'informacions del Diari ? Basta d'un mail per te téner al fial de çò que pareis, magazines, articles e mai !

Pas d'espam ! Mandam 1 a 2 letras per mes, pas mai. Legís nòstra politica de confidencialitat per ne saber mai.