
Literatura de cordeu
Metre lei paraulas en musica o puslèu non, trobar la musica dei paraulas e lei laissar córrer, lei laissar se secar au soleu estiradas sus una còrda après la bugada… Es lo torn de fòrça d’aqueu duo ciotadenc improbable : Chichi et Banane. Un projècte inspirat per la literatura dicha de cordel brasiliana que difusa un escrich poetic popular en folhetos (fuelhets) venduts sus lei mercats, per carrièra, espinglats sus de còrdas tibadas. La difusion d’aquelei tèxtes se fa tanben sus la plaça publica, dins una oralitat pròcha deis ajustas verbalas, quand lo poèta se fa orator e, dau biais d’un Jasmin o d’un Gelu, cònta seis istòrias davant lei passants espantats. Es una poesia populara, en tot cas una practica poetica qu’a pas perdut son contacte amb la vida vidanta.
A l’ora de la mòda dei performanças e flash mob que mancan pron sovent d’espontaneitat e d’umilitat, vaquí qu’un fiu de la Ciutat, vestit en blu de china, reinventa una tradicion ! Estonant de justesa, son ton tomba a pic sus cada vèrs desplegat. Es d’una votz grèva e prigonda, mai clara coma un ceu de mistrau, que Chichi, lo poèta, debana seis istòrias au fiu de l’aiga. A l’escotar, nos sembla qu’avèm sempre conegut aquela poesia dau trepador, nos sembla que nautrei tanben, en Provença e dins tot lo miegjorn occitan, avèm totjorn agut aquela practica dau poèma vivent… L’aviam, òc, au sègle XIX quand lo terralhier Peiròtas, entre autrei, contava per carrièras, mai lo gaubi s’es perdut. A l’escota d’aquel album, emai fuguèsse una autra estetica, me son pasmens revengudas leis experiéncias occitanas d’André Neyton o d’Alan PelhonAndré Neyton, Poèmas per uèi, Ventadorn, 1970 et Alan Pelhon, Brami, Ventadorn, 1979. dins leis annadas setanta, o, mai recentament, lo trabalh de spoken word qu’a poscut desvolopar RodínDe veire sus neblum.art. La diferéncia màger es aquí l’emplec dau francés, segur, mai un francés empastat d’occitan dins lo lexic, la musica, lo ritme e l’imaginari. Un francés qu’es ja, o podèm dire, una reconquista de la lenga dei trobadors. Afaire de seguir ?
Noirit de l’univèrs de la cançon occitana maritima de Moussu T e Massilia, embugat dei lecturas d’Henri-Frédéric Blanc, poèta marselhés dau vèrbe desbondat, Chichi tròba sa pròpria musica. Es acompanhat de man de mèstre per lo guitarrista Banane (membre de Moussu T e lei Jovents) que saup metre de nòtas sus son dire sens lo negar. Retrobam lei grandei tematicas ciotadencas : la vida portuària, la dobertura au monde e lei derivas dau Tot-Torisme, la jòia de viure, l’art de la charradissa (L’abrivade), la pollucion de la mar nòstra, l’abandon dei chantiers navaus. Mai tot aquò’s contat d’un biais singular, amb un sens de l’imatge, d’umanitat, d’umor e, subretot : de simplicitat ! Çò qu’es una escomesa rara per lei temps que còrron… L’objècte es dei bèus : un libre-disc illustrat per Blu (Massilia e Moussu T e lei Jovents) dins la tradicion dei gravaduras qu’acompanhan, justament, lei poèmas populars brasilians. Cada tèxte a sa vinheta, en negre e blanc, coma una carta postala mandada ai quatre vents de l’umanitat.
Littérature de ficelle
Chichi et Banane
Manivette records, 12/2021 (Francés)
36 paginas – 13 títols
17 €