Viatge en literatura amb Sèrgi Labatut

L’occitan es pas, çò ditz, sa lenga primièra mas prenguèt lèu consciéncia que sa lenga (lo francés) èra pas seuna… e se metèt a escriure en occitan. Son país seriá la literatura, occitana segur mas tanben americana, e francesa e encara anglesa o italiana…

Aital se laissa comprene Sèrgi Labatut, nascut a Albi, passat per Rodés e qu’a trabalhat dins mai d’un país : Itàlia, Africa, País bas… abans de prene sa retirada a Albi coma escrivan e plastician.

A escrich dins la lenga occitana : de racontes de la vida de cada jorn dins de jornals d’ostal, coma  «  VB93vb » o « Tres jorns darrièr un bartàs », de cronicas dins la revista « Òc », e tres libres, « L’esquinador » paregut en 2003 (edicions Reclams) e  « L’òdi del cercle » paregut en 2009 (IEO edicions), e lo darrièr « Cronicas de viatge » paregut en 2017 (IEO edicions).

A çò que ditz, es en reaccion contra los quasèrns o quasernets de viatges que Sèrgi Labatut a escrich sas « Cronicas de viatge » a partir d’una mena de jornal que tenguèt pendent son trabalh que lo menèt aicí e alà. Çò que voliá subretot pas far es un catalòg mai o mens toristic  (los guidas mancan pas) o encara una analisi precisa de la situacion economica, sociala o poltica dels païses traversats, situacion que càmbia çaquelà e que ne parlan los especialistas. Alara donc pas de pintoresc, pas d’aleiçonament, pas de revelacion, pas de comentari sabent o encara de mesa en relèu de l’autor, mas un títol mai que modèst, una escritura simpla, a ran de la taula e de la realitat… Un exercici capitat mas, òm imagina, trabalhat e pas totjorn aisit, coma tota mena d’ascèsi.

Aital, dins aquelas « Cronicas de viatge » van las causas e lo mond, que viran pas totjorn del melhor e seguissèm Sèrgi Labatut dins son periple, un periple, trocejat, pels luòcs e pel temps. La literatura jamai es luènha; son evocats Bodon, Rimbaud, Delpastre, Gramsci e d’autres. Un encontre aicí, una descripcion minimala alà coma los traucs encara presents, traucs de balas e d’obuses dins las parets per evocar la guèrra pas encara acabada dins tal país african…

A Addis Abeba (fin del darrièr tèxte, “La Mòstra“), la dignitat se vei per carrièras :

“Çò que mai me pivelava èra la dignitat que se vesiá dins las caras. Òmes del pòble, agachavan davant eles la vida que s’anava acabar. Sus maitas fotografias, los òmes portavan la cravata. Me remembrèt mon temps de mainatge quand los amics obrièrs del paire cargavan la cravata lo dimenge per anar a de reünions importantas dels presonièrs o del sindicat. Aquò tanben èra una question de dignitat.”

Benlèu las causas, los faches, las situacions, los luòcs  parlan totes sols, benlèu la lenga los ajuda a parlar… Lo legidor pòt èsser susprés, de còps se pòt demandar ont l’autor lo vòl menar… Pr’aquò contunha e seguís : aquí la fòrça del libre.

 L’òme escriu coma parla, e aima parlar de sos encontres (amb Fèliç Castan per exemple), de literatura, de viatges. Lo plaser de la lenga…