Tolosa, vista per Haiko Yapuzu
Abans de tornar i a tres ans al sieu Japon natal, l’autor prenguèt la pluma per dire son amor a Tolosa e lo plaser qu’aguèt a demorar nòu ans dins “la mai bèla vila de França”, luènh de “l’arrogància de París”. L’obratge fa un elògi grand de la ciutat : còr medieval, broas festivas de Garona, arquitectura de la doçor italiana, acceptacion granda de las diferéncias, situacion geografica ideala, clima suau, politica locala pauc radicala, fiertat de l’eretatge istoric e occitan, generositat de las coneissenças literàrias e musicalas, mescla d’avenença e d’irreveréncia, tot agrada a la sensibilitat de Haiko Yapuzu, que confèssa : “Viure a Tolosa serà estada la melhora experiéncia de ma vida”. Mas l’elògi es pas lo sol motiu d’un libre escrit tanben per far part, amb elegància, finesa e justesa, d’un recast amistós : los tolosencs son pas pro ecologistas. D’efièit, l’equipament urbanistic es arcaïc, la gent addicta a las tecnologias energivòras e cronofagas, la publicitat envasissenta, la mobilitat radioactiva en auça (giroròdas, patinetas electricas… gastan tèrras raras, uranium, litium, coltan), l’engrais e lo pesticida de sintèsi tròp emplegat, l’auto encara omnipresenta, l’ecologia sovent resumida a un plan de comunicacion, etc. Sens uflar la votz, amb umor e benvolença, pausa un diagnostic precís. Mas çò impressionant son las proposicions pertinentas de l’autor per que Tolosa evite la foliá tokyoïta. Un grand libre (cort) de filosofia ecologista aplicada, intelligent e bèl : sas calligrafias son, elas tanben, de meravilhas.