![[kosmopoli:t]](https://medias.lodiari.com/Kosmopolita_reduit-440x264.jpg)
Pausar sonque 3 questions a un òme de paraula coma lo Florant Mercadier demòra una escomesa. Comedian, contaire, musician, cantaire, lo Roergat a mai d’un mestièr (en mai de far professor) ! Çò segur es qu’aima contar d’istòrias e transmetre d’emocions. Es tanben amorós e promotor de la cultura nòstra, mas preven : « Arrestem de far cagar lo monde, fai-lo rire, fai-lo dançar. Puslèu que de far la leiçon, convivéncia ! ».
Ne legir maiFòcus sus l’ostal d’edicion Letras d’Òc, installat entre Aspa e Tolosa dempuèi mai de quinze ans. Publican d’òbras de tota mena, de romans, de novèlas, de teatre o de poesia. Mas çò mai demandat es… lo conte. Aquesta literatura fargada sus la tradicion orala agrada totjorn aitant. Uèi, Letras d’Òc s’adapta e desvolopa tanben de libres àudio.
Ne legir maiLa formula classica per n’acabar amb un conte es plan coneguda e vira a l’entorn de « E cric, e crac, mon conte es acabat » e de còps, lo contaire o la contairina travèrsa un prat o es convidat (o pas) a la nòça. Mas, la tradicion es apelada a èsser subvertida (o pervertida, coma volètz) e se pòt imaginar d’autras conclusions reactualizadas.
Ne legir maiMalgrat le recul de sa dimension epica originèla, Joan de l’Ors es estat reinvestit dins de versions literàrias ont aquel ton epic tòrna espelir, coma la d’Andrieu Lagarda dins Tres castèls del Diable. E mai le ròtle literari de Joan de l’Ors dins la literatura occitana es religat a aquela dimension. Atal, Valèra Bernard ne fa le centre d’una òbra que volguèt coma l’epopèa del reviscòl occitan (La legenda d’Esclarmonda, 1925).
Ne legir maiSiáu totjorn estat pròpi interessat dai còntes perque mi siáu totjorn pensat que lu còntes èran un pauc la psicoanalisa dei pòbles. Mai qu’una istòria, un cònte es lo compendi dei cresenças, dei ensenhaments, de la morala d’un grop de personas en un luèc e un moment donats. Lu parangons tra lu còntes permeton tanben de veire lu ligams e li diferéncias tra li culturas, lu mòdos qu’an lu òmes d’exteriorizar e de trasmetre cen que capisson pas dau sieu environament.
Ne legir mai– Adieu lo contaire. Tu ne voudrais pas venir nous parler des jolis contes de l’ancien temps et nous régaler de quelques-uns bien de chez nous ?
Ne legir maiAl costat del conte tradicional existís lo conte filosofic. Nascut al sègle XVIIIen, aqueste genre literari es totjorn una istòria fictiva que permet a l’autor de criticar la societat de son temps, lo poder en plaça, e de transmetre d’idèas de portada filosofica : costumas de la noblesa, regimes politics, fanatisme religiós o autres corrents filosofics, etc. Repren la construccion del conte tradicional, amb qualques unas de sas formulacions, coma “Un còp èra…”, dins la mira de se sostraire a la censura regnanta.
Ne legir maiEn Gasconha tot qu’ei de la contadèra. Daubuns dirén qu’ei pr’amor deu clacassejar de la hemnas, que coma dins lo vielh arreproèr, de tant que s’ausin a charrar, duas hemnas e ua auca que hèn un marcat !
Ne legir maiE que condas uei ? Quand me demandan quin se ditz « bonjour » en occitan, que m ‘arriba de respóner : no’s ditz pas tant qu’aquò « bonjorn » ni « bon dia », ni « adiu », mes tanplan « E que condas uei ? » o mes cort « E que condas ? »
Ne legir maiUn còp èra, un país ont les aibres parlavan. Un ivernàs tot en glaç e long coma un suplici i martirizava de sa rigor bèstias e gents. Le Deodat, un paure vassalh, e sa familha se torravan dins lor ostalet, la lenha mancava. Las barralhas rasadas, le garric noselut copat, li demorava sonque l’orme de davant la pòrta que li portava ombra l’estiu. […]
Ne legir maiAdèptes e Adèptas deu Diu Negre, ahuecats e ahuecadas deu vueit creator, lo Collectiu que s’i torna per las paginas deu Diari entà’vs parlar de l’òbra màger de Dmitry Glukhovsky : Metro 2033.
Ne legir maiYannick Jaulin es çò que poiriam dire una superstar del conte. Acompanhat del musician bearnés Alain Larribet, presenta actualament un espectacle, nominat als Molières 2020, Ma langue maternelle va mourir et j’ai du mal à vous parler d’amour.
Nòstras ofèrtas d’abonament : Abonament a Lo Diari – 1 an (papièr + web), Abonament a Lo Diari – 1 an (web) o Abonament a Lo Diari – Illimitat (web)
