Lo Jambalaia
Es un plat de ris amb de polet tipic de Loisiana, un plat emblematic de la cosina cajun. Es originari de Provença e la primièra atestacion del mot se tròba dins la poesia de Fortunat Chailan Leis amours de Vanus vo Lou Paysan oou Théatre ; dins Lou Gangui, 1837.
A l’estanci plus haou fasien chavararin,
Aqui l’avié de tout, de riche et de mesquin :
Ero un jambaraya de fachos de cenobre ;
Coumo la chicarié qu’aven oou mes d’ooutobre,
Touto sorto d’oousseou li fasié soun jargoun ;
Manquavo pas de chic, de passo et de quinsoun.
En Provença lo plat a desaparegut. Mistral ditz dins lo Tresor que lo « jambalaia » o « jabalaia », o « jambaraia » èra un plat de ris e de volalha.
Ingredients
Preparacion
D’en primièr, desossar lo polet e lo copar a tròces coma una nose. Copar tanben las salsissas e las brancas d’api. Pelar e copar la ceba e tres o quatre grans d’alh. Talhar tanben lo pebròt. Raspar las tomatas. Ara botar d’òli dins una caçòla e al fòc. Quand l’òli es caud i fregissèm lo polet e las salsissas. Remenar amb lo culhèr de fusta e quand tot es rossèl, o tirar dins un plat e reservar. Fregir lo pebròt e l’api, puèi i ajustam l’alh e la ceba. E quand es un pauc rossèl i apodèm la tomata, i tornam lo polet e las salsissas amb un pauc de piment fòrt e de sal. Ajustar l’aiga (tres tassas per una de ris) e montar lo fòc. Botar un pauc de farigola. Al cap de vint minutas, quand lo ris serà còit, lo servirem !
Variants
Se pòt far amb d’òli d’oliva. S’i pòt ajustar de cigalas de mar, laurièr, oregan, cambajon fumat. D’unes fan servir un bolhon de pola en plaça d’aiga.