🎂 Per festejar coma cal sos 15 ans d’existéncia, lo magazine de la cultura en occitan vos prepausa quicòm de novèl : un pòdcast amb una partida de la còla. Al programa : istòria de la publicacion, convidats, secrèts de colissas, anecdòtas personalas… e qualques sòmis per l’avenidor ! 🎁
Ne legir mai
D’aquela conjoncion que vei trescolar Hubert Reeves qualques jorns sonque avant la clavada d’un Diari sus l’espaci ! L’ombra solara del famós scientific quebequés s’espandirà pasmens sus un numèro qu’aurà l’aspiracion de virar a l’entorn de l’astrofisica. A començar per la preséncia d’una discípol sieuna, Sylvie Vauclair l’astromusiciana. E puèi dos autres scientifics seràn del viatge, Patrice Benarroche e Richard Muller, cadun los uèlhs clavelats amont naut, sus de punts luminoses de pagèlas variables, solelhs e satellits.
Mas pas de problèma, Houston, aquel monde sabon vulgarizar pels terrenals que demoram. E terrenals benlèu mas caplevats cap a la capa captivanta d’un cèl capriciós. La formula es un brigalh a ras de sòl mas “tostemps l’uman qu’a espiat lo cèu”, coma o ditz haut o baish Anne-Pierre Darrées, fins a i veire, i devinar o i imaginar de mondes entièrs. Castèls en l’espaci que daissan d’estèlas, limpairas o fixas, dins la literatura e dins tota la cultura populara ; e nòstra quita lenga acèla encara de galaxias de dires astrals…
Es un pichon pas pel Diari en defòra de son orbita costumièra, mas totjorn amb aquela atraccion curiosa, per l’infinit e al delai !
Nòstras ofèrtas d’abonament : Abonament a Lo Diari – 1 an (papièr + web) – 25 €, Abonament a Lo Diari – 1 an (web) – 15 € o Abonament a Lo Diari – Illimitat (web) – 1,5 €/mes
En 1968, Donald Crowhurst, un paire de familha afogat de vela, decidiguèt de realizar lo seu sòmi. Participarà a la primièra corsa maritima a l’entorn del mond sens escala. L’escomesa prometiá glòria e fortuna al ganhador. Per Crowhurst, que se languissiá dins una vilòta ont dirigissiá una firma a mand de far quincanèla, èra l’escasença de provar la seuna valor. Per i préner part, ipotequèt totes çò qu’aviá e signèt un contracte que lo forçava a acabar la corsa cossí que foguèsse. Lo 31 d’octòbre, foguèt lo noven e darrièr concurrent a se lançar sus un trimaran de 12 mètres, lo Teignmouth Electron. Tornèt pas jamai a tèrra.
En aquesta seria, Parpalhon Blau descriu la vida e l’epopèa del que foguèt David contra Goliath en mar nauta. Una istòria passionanta declinada en tres episòdis de 20 minutas.
Ne legir mai
Consacrer un numéro entier du magazine Lo Diari, emai foguèsse un fòra seria, à une seule figure, quand la publication donne ordinairement dans la diversité, voici qui eût pu relever de la gageure. Cette figure, celle de Robert Lafont, brille cependant de la multiplicité de ses éclats, jusqu’à l’obscur impénétrable. La tentation était belle, en ce centenaire du maître provençal, d’en saisir quelques uns, e qu’enchaut s’aquesta quista nos tresmuda en pescaires de luna. Tout au moins pourrons-nous traverser, au côté du poèta caminaire, des pans d’une époque contemporaine dont il fut un actif témoin, contemplateur et contempteur à ses heures. Parler de Robert Lafont c’est ainsi deviser de littérature et de linguistique, de politique et de poésie, d’art et de chanson, d’histoire et de futur, d’Occitània, de França, d’Euròpa o dau Monde.
En occitan introduit de français, spécialistes de l’oeuvre et familiers de l’homme feront avec nous un pas sus lo draiòu de la fònt, esquissant les épaules d’un géant qui continue de nous porter… sans que nous en ayons toujours bien conscience !
Jamai Diari serà pas estat frucha d’una tala endevenéncia. Tot convergissiá cap a un numèro dedicat a la traduccion, jutjatz-ne : la remesa del prèmi de traduccion Ostana 2023 a Monica Longobardi, que passèt Joan Ganhaire a l’italian ; l’enveja dempuèi bèl brieu d’entrevistar Sèrgi Carles, que pòrta una manada de reflexions sul tèma duscas al sieu darrièr obratge ; sus aquò nos arriba la proposicion de Joan Thomàs que vòl començar de recampar de paraulas de traductor·as, per tal de compréner melhor çò que ne buta tant e mai a practicar l’exercici. Un projècte estrambordant e menimós que signam de las doas mans. Comença uèi dins aquestas paginas e se perseguirà sus lodiari.com !
Sens comptar qu’a aquò se ven apondre la fòga generalizada a l’entorn del subjècte per part de contributors costumièrs o ocasionals : cadun·a vòl dire son si, del mot a mot al monde a monde ! E encara, nos acantonam aquí a la literatura, mas la traduccion a l’occitana se practica tanben, entre autogestion artesanala e circuit professional, dins las administracions e collectivitats, la cançon, l’audiovisual, o encara lo jòc vidèo…
A creire que la lenga primièra d’Occitània, e benlèu de tota lenga minoritària, es la traduccion !
Nòstras ofèrtas d’abonament : Abonament a Lo Diari – 1 an (papièr + web) – 25 €, Abonament a Lo Diari – 1 an (web) – 15 € o Abonament a Lo Diari – Illimitat (web) – 1,5 €/mes
🥳 Me damne, 15 ans ! 🎊
E òc, aquò’s l’atge del Diari, amb un anniversari que tomba endacòm entre setembre e octobre.
Avèm pas previst de numèro especial, mas çò que nos fariá plaser seriá que nos mandèssetz de pichòts messatges !
Ne legir mai
Abonament a Lo Diari
De : 1,50 € / mes
Lo Diari (al numèro)
0,00 € – 5,00 €
