3QA… Samuèl Meric
3 questions a …
Samuèl Meric
Samuèl Meric, multinstrumentista e compositor dins lo grop Gofannon, nos presenta un instrument dels susprenents que serà present sus l’album que ven : lo carnix. Un instrument qu’avètz segurament ja vist dins las aventuras d’Astérix, qu’es una invencion cèlta, un mena de trompeta bèla de bronze, amb un cap de singlar. Un instrument un bricon mitic, que se’n sabiá pas grand causa abans que d’arqueològues ne trobèsson un complèt pel primièr còp en 2004. Samuèl, faure de formacion, ne fabrica e n’expòrta, de Bretanha fins a America.
1
Cossí rescontrèretz lo carnix ?
Quand comencèri de trabalhar al Vilatge gallésParc tematic a Rius de Volvèstre (Garona Nauta). en 2019, sabiái un pauc çò qu’èra un carnix de per abans, mès le director del vilatge voliá que li ne fasquèsse un. Me balhèc de documents per començar, puèi quand la sason s’arrestèc contunhèri de cercar, a l’ostal, e me calguèc un an de recerca de documents arqueologics, d’ensages e de prototipes, per aver quicòm que marchèsse. I a pas cap de traucs o de valvas coma sus una trompeta, es un còrn natural digam, donc tot se fè ambe la boca, ambe le buf e ambe la forma de las labras. Me calguèc un pauc de temps abans de mestrejar aquò. Èra la concentracion de mas tres passions : la musica, le trabalh del metal e l’istòria. Çò que m’agrada tanben es le mistèri, m’agradan aquelas gents de la Protoistòria e de la Preïstòria, per çò que sabèm pas grand causa sus elis.
2
Foguèt complicat d’integrar aquel instrument a un grop de metal ?
Un pauc, cal èstre inventiu per sortir quicòm d’interessant d’aquel instrument, perque es un instrument vièlh de 2 000 ans que fosquèc pas bastit dins l’idèa de la musica de uèi, es pas fèit per jogar d’aires, es un instrument amb una votz, fòrça poderosa. Pòdi jogar subrefòrt, mès fòrt que la màger part dels instruments modèrnes e pòdi jogar tot doçament tanben. Cal ensajar de variar, cal pas tot daissar repausar sul carnix. Pòdi jogar d’aquel instrument coma se jogariá d’una trompeta o encara d’un didgeridó. Donc ambe le grèu del didgeridó ne pòdi metre un pauc pertot, aquò passa plan, qu’amb la trompeta passa pas tostemps. Le monde son totjorn espantats, ja de la gola del carnix, e del son que sortís, que i a quand mèma una gama plan nauta.
3
Se sap la foncion sociala del carnix a l’epòca dels galleses ?
Avèm d’idèas mas es totjorn complicat en arqueologia, per çò que podèm sonque fèr de suposicions. I a d’autors de l’Antiquitat qu’escriguèron dessús, Juli Cesar, Diodòr de Sicília o Plini, mès parlan pas jamès de carnix. Dison que les cèltas avián fòrça instruments sul camp batalhièr, de trompetas per fèr paur a l’enemic. Juli Cesar disiá que « an de trompetas plan fèitas, pels barbars que son » ! Disiá tanben que fasiá de lambrets sul camp de batalha per çò qu’èra fòrça brilhant, e que les païsatges a l’entorn ressonavan de concèrt. La primièra persona qu’escriguèc le mot carnix es un fenician al sègle 12, anguèc véser les cèltas qu’èran del nòrd de Grècia. Mercés a las descobèrtas arqueologicas, aprenèm çò qu’èra pas escrit per les romans e per les grècs : sovent aqueles instrument son trobavan dins un contèxt religiós, un contèxt espiritual, e subretot èran sacrificats e mes en tèrra coma objècte religiós.
Note Thanun/Unsplash
