Lei fremas que jogavan au balon
Siam acostumats d’ausir que lo fotbòl es lo rebat de la societat. L’aventura – perque n’es una – dau fotbòl femenin confirma aisidament aquela teoria. Coma sovent dins nòstre espòrt preferit, lei Britanics son lei promiers qu’organizan un rescòntre femenin en 1881 entre Anglatèrra e Escòcia. Una setmana puei, la segonda partida de l’istòria s’acaba pas : d’òmes envaïsson lo terren, maumenant lei jogairas e gitant lei bigas dei gàbias devèrs lo veïcule de l’equipa. Maugrat l’incredibla violéncia d’aquel eveniment, lo fotbòl femenin se desvolopa pron lèu. Se crei sovent que lo fotbòl femenin es un fenomèn recent, es faus. Dins leis annadas 1920, se còmptan 150 clubs en Anglatèrra, 130 en França. Lo temps de la guèrra, qu’establís un novèu ròtle sociau per lei fremas, es l’escasença de crear de chormas d’obrieras. S’engimbran de partidas de caritat que son de reüssidas vertadieras. Lei Dick Kerr Ladies, un club fondat per de trabalhadoras anglesas après aguer ganhat un match còntra d’òmes, jògan a Liverpool davant 53 000 espectators. En delà dau plaser dau juec, la practica dau fotbòl es sinonime d’emancipacion sociala e fisica de la frema.
Coma aquò s’impausa pauc a cha pauc una codificacion reglamentada per leis òmes. Considerant lei fremas mai fragilas, son reduchs lo temps de partida coma la talha dau terren. De restriccions vestimentàrias tanben son adoptadas, per pas ne mostrar de tròp. Duraràn aqueleis inegalitats fins a l’epòca dau fotbòl modèrne. Fins a 1989 per exemple, lei fremas devián jogar amb un balon mai pichòt mentre qu’èran defenduts lei contactes entre jogairas. La misoginia dins lo fotbòl es un mau fòrça espandit. A la debuta dau sègle XX, de mèdias escrivon còntra lo fotbòl femenin. Un jornalista dau famos quotidian L’Equipe estima qu’aqueu juec « vau ren », un autre que lei qualitats virilas requesidas per jogar au fotbòl son pas desirablas per una frema. Emai Pierre de Coubertin, creator dei juecs olimpics modèrnes, refuta l’idèa d’una competicion femenina, considerant que lei fremas pòdon jogar, se vòlon, mai sensa espectators. Aqueu sexisme s’acompanha de l’ostilitat deis educators esportius, que permet pas ais equipas femeninas de beneficiar d’installacions esportivas ni d’entraïnaments. Dins un periòde banhat d’ideologia natalista, d’unei considèran que lo fotbòl empacha lo còrs dei fremas de se desvolopar !
Embandidas per lei federacions masculinas, lei fremas an començat de s’organizar d’esperelei mai es tròp tard : en 1921, lo fotbòl femenin es enebit en Anglatèrra. En França tanben en 1933, tota competicion oficiala es anullada après quinze edicions dau campionat de França. Ansin comença una vergonhosa proïbicion de cinquanta ans. Preocupat per conservar la frema a l’ostau, lo governament de Vichy ajustarà que la practica dau fotbòl femenin es « vigorosament interdicha ». Tornarà dins leis annadas 1970, mens per benvolença que per volontat de pas laissar espelir d’estructuras femeninas independentas. Es d’alhors sovent presentat coma un espectacle exotic, un folclòre, e lei mejans que li son atribuits son quasi inexistents. Recentament reconoissut a l’escala internacionala, lo fotbòl femenin s’es trobat una legitimitat nòva, çò qu’empacha pas lei derivas sexistas, coma aqueste jornalista que pendent la darriera copa dau monde comparèt lei jogairas, bala au pè, a de cordurieras. E d’autrei de s’estonar qu’après decennias d’interdiccion, lo fotbòl femenin es pas au nivèu de son omològ masculin… Aparentament, leis excusas oficialas en 2008 de la federacion anglesa de fotbòl an pas garit totei aquelei que pensan solament ambe son cervèu reptilian.
