Vos parlarai pas d’America…
Non, ai pas enveja de vos parlar d’America e aquò per mantunas rasons que vos estipularai aicí.
Sabi plan que se los Americans èran pas venguts, coma cantava l’autre, parlariam totes alemand o quicòm atal. Mas lo far de la democracia e de la libertat ten çaquelà unas bravas zònas de negrum e de missantum.
Ja, es la meteissa istòria de denominacion que per Occitania. Quand dises America (o Americas, que lo plural es totjorn plan singular), s’agís dels territòris del Cap Horn (sabi pas se los Gascons passèron apr’aquí) fins a Alaska o solament del territòri organizat en Estats Units ?
Quand èrem pichons, foguèrem noirits d’aventuras de Kit Carson, Davy Crockett, Blek lo Ròc o Buffalo Bill (rescontrèt Mistral !). Faire mina d’avançar al galaup dins la cort de l’escòla e de l’autra man afustar los missants Indians (que mai que probable botèron jamai los pès en Índia). Ères del costat del dreit e de la justícia ; en fàcia, èra la dupariá e la duplicitat, los perruquièrs que trabalhan a la pigassa, los totèms de la mina tarribla (qu’a costat los animals totemics d’Erau pareisson d’angelòts), quauques bruèisses de las danças fadurlas… Pasmens, se podiá somiar d’aquela libertat d’anar e de venir, de viure jols tipis, de mestrejar cavals salvatges, d’èsser aisits qu’es pas de dire per tirar a l’arc. Mas, entre los conquistadors castelhans e los emigrants europèus partits a la conquista de l’Oèst, qué son venguts los pòbles primitius ? E unes Americans novèls venguèron plan rics mercé als esclaus : fa pas totjorn bon èsser negre als Estats Units ! « Indians de totas las colors, descolonizarem la Tèrra. » Pauròts, sèm pas arribats.
En te cresent vaquièr, e abans de dintrar al salon, podiás faire mina de tirar « Pan ! Pan ! » (benlèu mai aviat que ton ombra), mas dins aquel país fan pas brica mina e pòdes crompar armas coma pan al fornièr.
Las istòrias d’Astre Astruc e de son caval Polit Sautaire son plan plasentas (e vos parli pas del gos estabosit), mas los Daltons de la vida vertadièra nos fan plan mens rire. Arriba qu’una mena de bandit capite de venir president dels Estats !
Lo c█c█-c█l█ es pas brica nòstra beguda e capitarà jamai de remplaçar lo chuc natural de rasim fermentat. Anar manjar a M█c-D█n█ld es pas tanpauc dins nòstre biais de viure (tradicional e/o actual) e, se venèm grasses, es pas de se conflar de sucrariás mas de – e aquò ba pòdon pas sofrir – manjar fetge gras (çò que, pareis – e ne soi convençut – es excellent per la santat).
Segur se pòt totjorn esperar un monde melhor : « Ai fait un sòmi », mas las cachavièlhas d’America son per l’ora encara plan pus fòrtas. Alara, vos demòra de crompar lo camisòt cò de Macarèl : « Perqué aprene l’american ? Deman, lo mond entièr parlarà occitan ! ».
De tot biais, soi pas un despenjafigas de 2,21 m : jogarai pas al basquet als Esperons de Sant Antonin (de Ficalbà ?) !