Somiar damb Raimon de Miraval

E se i a mes fantastic qu’eths trobadors ?

Que nos ei anonciat un Diari especiau « fantastic ». En sens prope deth mot, que deveriam aver ua intrusion fòrta de surnaturau en Diari ! Que pensi que jogam damb eth mot e qu’après tot n’avem pas ren de mes fantastic qu’eths trobadors ! O tanplan que caleria fèr apareishe tot eth atge miejancièr ! Siècles on eth Surnaturau èra era realitat de tot dia, fadas, broisharia, animaus fabulosi, apparicions en ua cauna, sorgas e bòsques encantats, dracs en eths rius, demons o Diable james luenh, qu’eths curès no’n avian james acabat de predicar, exorcizar, ren no i fasia, tèrra e cèu qu’èran mistèri permanent.

En tot tornar draubir non pas surnaturalament mes per azard eth libe de Renat Nelli sus Raimon de Miraval, Du jeu subtil à l’amour fou (Verdier editor), que’m fasi aqueras reflexions. Coma èm venguts realists uei, prosaïcs, presoèrs d’un univèrs de quotidianitat on non se parla que de causas tèrra a tèrra ! Coma èm luenh deth temps deras catedralas e deths trobadors !

Que s’ei podut escríver qu’aqueri an « inventat Amor » ! S’avem fèt eth torn d’aquera idèa ? Inventar ! Coma se avans no avia existat ! Ua creacion, ua naishença, ua transformacion unica dera causa que benlèu compta eth mes ena vida : era relacion de còs a còs, d’anma a anma, de persona a persona, e en prumèr de femna a òme, d’òme a femna, de dauna a chivalièr !

Aquera « invencion » no seria era intrusion d’un element surnaturau en çò que nos sembla causa naturala se’n i a ? Renat Nelli que nos presenta Raimon de Miraval coma un poèta que seria tanben un teorician dera « Fin amor ». En tot fèr poesia, eth poèta que fè teoria, era sièva poesia qu’ei Razon autant e mes que inspiracion. B’ei aquò « fantastic » e tanplan de mau seguir en eths desvelopaments que’n fè Nelli en eths sièvi commentaris tant subtius ! Que vos inviti a leiger entr’autis eth commentari dera cançon XVII, pajas 142 e sq., que n’è pas era plaça de tot citar aci. Se dèu eth amor de carn precedir o seguir eth amor de còr, b’ei ua question deras mes disputadas en eras corts deth Carcassès e Cabardès d’aqueth temps, e alhurs cresasque, e damb Miraval e Nelli que trobam totas eras subtilitats d’aquera disputa. Solide ! Ren non ei ath-dessus dera Joy on eths còrs son units, mes quin imaginar qu’un chivalièr posca no demandar en prumèr eth jazer e mes se possible ? Eth jazer, on eths amorosi estan tota era net còsta a còsta nuds e castes qu’ei un som d’aquera erotica tant rafinada.

 Eth trobador qu’envia era sièva « cançon » a Audiart que designa Raimon VI : mèstre d’amor, Miraval que’s reconeish Raimon VI coma mèstre, qu’estam en univèrs aristocratic, mes Miraval qu’ei un plan praube castèth, e un plan gran poèta !

Fantastic, non ?