Las navèras votz de l’Istòria
Lo biaish de contar l’Istòria n’es pas jamei neutre : cau causir daus eveniments, daus personatges, e sustot un angle. Malurosament, la màger part dau temps, causissem de parlar solament daus òmis de poder, hòrt pauc daus autes… Mès sembla que tot aquò càmbie, especiaument sus l’empont ! Vos presenti aquí tres espectacles qui hèn véder l’Istòria d’un aute punt de vista.
Anne de Bretagne
opèra ròck multilingüe d’Alan Simon (2009)
Anna de Bretanha es una figura de l’Edat Mejana hòrt conishuda. Duquessa de Bretanha, estó reina de França dus còps. Totun, ne’n parlam pas en cors d’istòria, pr’amor los qui avèn dau poder politic au nivèu nacionau èran los sons marits, Carles VIII e Loís XII, e non pas era.
Quitament se aqueth opèra ròck bota en davant la lenga bretona, es la dimension europèa de l’espectacle qui avalora vertadièrament lo ròtle màger e l’influéncia internacionau de la duquessa bretona : los personatges parlan e/o cantan en francés, breton, anglés, castelhan, italian e latin, e son jogats per artistas daus famós, coma Nilda Fernandez, Les Holroyd, Cécile Corbel, e los grops Tri Yann, Ange e Fairport Convention.
Hamilton
comedia musicau de Brodway de Lin-Manuel Miranda (2015)
Alexander Hamilton èra un daus Pairs fondators daus Estats Units, mes coma n’estó pas jamèi president, n’es pas tant coneishut coma Washington o Jefferson. Avó totun un ròtle màger en la Revolucion americana. Puish, vadó secretari au Tresaur prau prumièr president, Washington, e creè la Banca Centrau Americana. Esgau lo president Johnson lo tractè mèi tard de « bastard creòle » pr’amor neishó en las Antilhas de pairs qui n’èran pas maridats.
Dens sa comedia musicau, Miranda (qui joguè Hamilton eth medish dens la produccion originau) conta « l’America d’alara per l’America d’uei » : l’espectacle balha hòrt de detalhs istorics plan documentats e la màger part daus artistas son personas de color ; l’estile musicau – hip-hop, soul, rap battles entre Hamilton e Jefferson, etc. – ahortís aqueth messatge, quan Hamilton e Lafayette s’exclaman d’una votz : « Hèm lo trabalh, nosautes immigrants, be ! ».
Le testament d’Aliénor
teatre ròck intimista de Katy Bernard e Sandrine Biyi (2018)
Ne pensi pas qu’agi besonh de presentar la duquessa d’Aquitània, reina de França e d’Anglatèrra dau sègle 12au. Totun, Alienòr estó victima dau vejaire misogine daus cronicaires medievaus e daus istorians dau sègle 19au. Aquò s’apèra la « legenda negra d’Alienòr d’Aquitània » : sas accions èran sistematicament jutjadas negativament pr’amor hasó hòrt mei que çò qui èra esperat d’una hemna a son epòca.
Per corregir aquera lectura biaishada de la dauna, la mèsta de conferéncias Katy Bernard e l’autora Sandrine Biyi escrivón un espectacle minimalista : Alienòr e son hilh Joan shens Tèrra tornan dau reiaume daus mòrts per contar lurs istòrias e confrontar lurs vejaires, en respectar totun çò que la recèrca universitària actuau permet de saber a perpaus de tot aquò. Un tresau personatge es lo duc Guilhem IX, grand pair d’Alienòr e prumièr trobador de l’istòria, incarnat sus l’empont per lo grop The Very Big Small Orchestra, qui cantan en francés, anglés e occitan.
