Cuèr negre
Fa pas totjorn bon èsser una pola dins un ostal de campanha, ni mai un pòrc. Quand la primièra apren que la femna e l’òme que vivon aquí la vòlon farcir e ne far un bon bolhon per recebre coma cal lo tuaire de pòrc, se’n va avisar lo segond del dangièr e totes dos de fúger lèu-lèu. En camin faràn mai d’un rescontre e totes arribaràn davant un ostal que sembla voide…
Aqueste resumit fa pas onor al conte que vos parli, ni als autres que fan partida del repertòri de la Loisa Lantuejol, contaira tradicionala de la castanhau cantalesa. Son d’istòrias ambe de tematicas conegudas : de bèstias en viatge, un òme paure que recep l’ajuda d’un animal (qu’es pas un gat botat per un còp !), un païsan rusat qu’engarça una canalha de marqués, e un anèl magic qu’exauça los desirs de sa portaira e que son anciana proprietària, una masca maissanta que maissanta, voldrà recuperar a tot pèrdre. Tot aquò vos semblarà pas gaire original probable, mas l’originalitat es endacòm mai.
De fach, collectats dins las annadas 70 per una còla de l’IEO de Cantal, aqueles contes son transcriches sens los embeliments de la literatura escricha. Aquí ai enveja de contradire çò comentat dins lo prefaci sus la lenga emplegada, presentada coma simpla e despolhada : al delà de sa simplicitat aparenta, ne demòra pasmens d’una riquesa idiomatica remirabla en tot servant la vivacitat de l’oralitat. La lectura de Cuèr negre es un viatge a la castanhau, un momenton en defòra del temps, lo temps d’un conte, o mai…